بهار امسال درحالي آغازشد كه سال 86 بسياري از مسافران خود را جاگذاشت و به نوروز امسال نرساند. در ميان خيل ازدسترفتگان اين سال، چشم ما به چهرههاي شناختهشده و تاثيرگذاري (اعم از ايراني و غيرايراني) ميخورد، كه نبود هر كدامشان مصيبتي سختبوده است و براي بسياري اين فقدان باورناكردني است. اميدوارم كه روان همه ي ايشان شاد باشد.
رفتگان سال 86 از 5 فروردين كوچ آغازكردند و تا پايان اين سال بسياري ديگر نيز همراه اين كاروان شدند. در ادامه به فهرستي از عزيزان درگذشته اشاره ميكنم، اميد آنكه ياد همهي ايشان در ذهنهامان باقي بماند.
5 فروردین: استاد یدالله بهزاد كرمانشاهی، شاعر بزرگ كرمانشاهی. وی در سال 1304 بهدنیاآمد. پس از روزگار كودكی به دبستان و سپس دبیرستان رفت و دو سه سالی نیز به تحصیل در دانشكدهی ادبیات تهران پرداخت. آنگاه به كار دبیری دل بست و ٢٧ سال، تن و جان را در این كار فرسوده كرد. سرانجام در سال ١٣٥٩ به درخواست خود بازنشست شد. از او یك كتاب به نام «گلی بیرنگ» كه شامل گزیدهای از غزلها و قصایدش است در سال ١٣٨١ منتشرشد. نمونهای از شعر او (نقل از مجلهی بخارا، شماره 43)
آباد بماناد هماره وطن من *** كز اوست سُرور دل و شور سخن من
از گلشن فردوس كه منظور نظرهاست *** در دیده من خوبتر آید وطن من
همراه به پیروزى ایرانى و ایران *** پیروز شود شادى من بر محَن من
برخاسته زین خاكم و یابم هم ازین خاك *** قوُتى كه توان گیرد از آن جان و تن من
اینجاست كه پرورد مرا مام و پدر نیز *** كوشید به حُسن ادب آموختن من
مهر وطنم مانده از آباء كرامست *** وین خوبتر آئین و نكوتر سُنَن من
مرگست و دهند اهرمنان زندگیش نام *** در آب و هواى دگرى دَم زدن من
دلبسته ایرانم و این نام گرامى *** دارد به دلم جاى چو جان در بدن من
13 فروردین: محمدعلی معصومان (امیر آشنا). وی بازیگر و مدیرتولید سینما بود كه در سن 65 سالگی و بهعلت سكتهی قلبی درگذشت.
31 فروردین: سید امین مهاجرانی. آهنگساز جوانی كه آهنگهای او را در مجموعهی ابراهیم خلیلالله و نیز پدرخوانده شنیدهبودیم، در سن 27 سالگی درگذشت.
3 اردیبهشت: بوریس یلتسین. اولین رئیسجمهور روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی درسن 76 سالگی درگذشت.
16 اردیبهشت: استاد خلیل درودچی. وی متولد 1329 شیراز و عضو گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر و عضو گروه فرش پژوهشكده هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود.
29 اردیبهشت: فخرالدین حجازی: وی نمایندهی اول مردم تهران در دورهی اول مجلس شورای اسلامی و متولد سال 1308 در شهر سبزوار بود. از او خاطرهی سخنرانیها و نطقهای آتشین بهیاد ماندهاست.
17 خرداد: یگانه شایگان. وی استاد فلسفه و خواهر داریوش شایگان بود كه در پاریس درگذشت. رسالهی دكترای وی با عنوان «مفهوم زمان در فلسفه ابنسینا» كه در دانشگاه هاروارد آمریكا ارائهشدهبود، به زبانهای عربی و فرانسه نیز ترجمه شدهاست.
18 خرداد: ریچارد رورتی. فیلسوف پراگماتیست آمریكایی
19 خرداد: پرویز ورجاوند. پژوهش گر و باستان شناس و وزیر فرهنگ دولت موقت مهندس بازرگان و از اعضای جبهه ملی
26 خرداد: آیتالله فاضل لنكرانی. عالم دینی و مرجع تقلید
4 تیر: مهستی. خواننده
20 تیر: علیاكبر سرخوش. سازنده چیرهدست سازهای سنتی
27 تیر: خلیفه میرزا آقاغوثی. پدر دف نوازی كردستان
1 امرداد: محمد ظاهر شاه. پادشاه سابق افغانستان
8 امرداد: اینگمار برگمن. كارگردان بزرگ و مشهور سوئدی
8 امرداد: آیتالله مشكینی. رییس مجلس خبرگان رهبری
10 امرداد: ایزیدور ایزو. نویسندهی فرانسوی و پایهگذار مكتب «حروفی»(lettriste) در ادبیات
25 امرداد: بهاءالدین ادب. نمایندهی مردم كردستان در دورههای پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی
29 امرداد: باقر آیت الله زاده شیرازی. استاد پیشكسوت و پژوهشگر و نویسندهی معماری و مرمت و عضو گروه معماری و شهرسازی فرهنگستان هنر در مراسم بزرگداشت خود درگذشت.
5 شهریور: ماركو گریگوریان. هنرمند نقاش نوگرای در سن 82 سالگی بر اثر ایست قلبی در ارمنستان درگذشت.
11شهریور: عبدالصمد بنان. هنرمند قلمزن شیرازی
14 شهریور: لوچیانو پاواروتی. خوانندهی معروف اوپرای ایتالیا
15 شهریور: علیرضا حیدری. مدیر انتشارات خوارزمی
1 مهر: پری اقبالپور. بازیگر فیلمهایی چون مادرم گیسو، مرد كوچك، آواز تهران، شناسایی، زنجیرهای ابریشمی، حماسه مهران، سناتور و مترسك به دلیل ابتلا به بیماری سرطان درگذشت.
2 مهر: حسین ابراهیمی(الوند). نویسنده و مترجم
2 مهر: جلیل بزرگمهر. وكیل مدافع دكتر محمد مصدق
6 مهر: حمید شیرزادگان. بازیكن پیشین تیم ملی فوتبال، باشگاه شاهین و پرسپولیس
17 مهر: حمید دلشكیب. بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و یكی از پنج نفر مؤسس شركت ملی گاز ایران در سال 1342، از فیلمهای او میتوان به دادستان، دو فیلم با یك بلیت، تصویر آخر، تنوره دیو، تیغ و ابریشم، تاراج، گلهای داوودی، پرونده و جایزه نامبرد.
7 ابان: قیصر امینپور. شاعر برجسته معاصر و عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
19 آبان: نورمن میلر. نویسندهی آمریكایی و برندهی جایزه پولیتزر
18 آذر: گرشا رئوفی. بازیگر فیلمهایی چون فریاد نیمه شب، گوزنها، عصیانگران، دونیمه سیب و دخترایرونی
24 آذر: دكتر امین كیوان. پدر علم شیلات
29 آذر: استاد مهدی پاكنژاد. مرمتگر برجستهی آثار تاریخی و معماری سنتی اصفهان
5 دی: اكبر رادی، نمایشنامهنویس برجسته، از آثار وی میتوان به «از پشت شیشهها»، «مرگ در پائیز»، «آهسته با گل سرخ»، «هاملت با سالاد فصل»، «منجی در صبح نمناك»، «باغ شبنمای ما»، «آمیز قلمدون» و «ملودی شهر بارانی» اشاره كرد. آخرین نمایشنامهای كه از آثار این نمایشنامهنویس به روی صحنه رفت «لبخند باشكوه آقای گیل» به كارگردانی هادی مرزبان بود.
6 دی: بینظیر بوتو. نخستوزیر پیشین پاكستان
7 دی: آیدین نیكخواه بهرامی. ملیپوش تیم بسكتبال و بازیكن صباباتری
12 دی: رسول احدی. مدیر فیلمبرداری و آخرین همراه رسول ملاقلیپور پیش از مرگاش
16 دی: حمید عاملی. قصهگوی بچهها و پدر قصهگوییی ایران
22 دی: احمد عاشورپور. خواننده،آهنگساز و ترانهسرای گیلانی
23 دی: آیتالله احمد مجتهدی تهرانی. استاد حوزه علمیه
23 دی: دكتر سیدجعفر شهیدی، استاد زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگر تاریخ و مدیر سازمان لغت نامه دهخدا
30 دی: حاج قربان سلیمانی. استاد بزرگ دوتار نوازی
30 دی: احمد اللهیاری، نویسنده و شاعر
12 بهمن: قدرتالله كسراییان. هنرمند عكاس طبیعت
13 بهمن: احمد بورقانی. معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد دولت خاتمی و نمایندهی مجلس ششم
17 بهمن: نیكول (صادق) فریدنی. عكاس طبیعت ایران
19 بهمن. ژازه طباطبایی (تباتبایی). هنرمند نوگرا و شاعر
27 بهمن: آیتالله محمدرضا توسلی. رییس دفتر آیتالله خمینی
30 بهمن: آلن رب گریه. نویسندهی مشهور فرانسوی
10 اسفند: میشل باتای، نویسنده فرانسوی،
15 اسفند: نادر خلیلی. معمار و پژوهشگر ایرانی مقیم آمریکا، استاد پرآوازهی معماری خاک و برندهی جایزه معماری آقاخان 2004
28 اسفند: آنتونی مینگلا. كارگردان سرشناس انگلیسی و خالق «بیمار انگلیسی»
29 اسفند: آرتور چارلز کلارک. نویسندهی زمانهای علمی-تخیلی، مخترع و دانشمند
در هنگامی كه این نوشته را آماده میكردم، متاسفانه دو تن دیگر از هنرمندانمان با این جهان وداعكردند، داوود اسدی و شاهرخ سخایی.
همچنین در سال 86 یكی از بهترین و عزیزترین استادانم به علت بیماری جانسپرد: شادروان مهندس ناصر باقرزاده كه مهربانیاش همیشه در یادم خواهدماند