مشهد . حرم امام رضا (ع) . ١٢٣٧ خ . عکس آنتونیو جانوتْزی . دید از شرق به غرب
_______
عکس و روایتی از مشهد عصر قاجار
_______
آنتونیو جانوتْزی (١١٩٧-١٢۵۵ خ) نظامی و عکاس ایتالیایی، حدود سال ١٢٢۵ به دربار قاجار راه مییابد و مشغول آموزش نظامی سربازان میشود. به جز آموزش او ماموریتها و سفرهایی نیز انجام داد که در یکی از آنها در سال ۱۲۳۷ خ به مشهد رفت. عکسهای او از شهرهای میان راه و نیز مشهد به یادگار مانده است. بخشی از آنها در آلبوم ۳۰۴ کاخ گلستان نگهداری میشود (۲۲ عکس)، تعداد بیشتری اما در موزۀ هنرهای آسیایی گیمه فرانسه وجود دارد. عکسهای او از مشهد قدیمیترین عکسها از این شهر هستند.
_______
ادموند اُ-دونووَن (١٢٢٣-١٢۶٢ خ) خبرنگار جنگی ایرلندی است. او در سال ١٢۵٨ عازم مرو میشود و ضمن این ماموریت از ایران هم میگذرد و چندی هم در مشهد سپری میکند. او در کتاب سفرش، واحهای به نام مرو، مشهد را چنین توصیف میکند: « … ارزشمندترین چیز برای دیدن در مشهد آرامگاه عظیم امام رضا است؛ و این، متأسفانه، هم به دلیل موقعیتش و هم به دلیل محدودیت ورود غیرمسلمانان به آن ساحت مقدس، سختترین چیز است … اواخر بعدازظهری غمانگیز سرانجام به شهر مقدس شیعیان رسیدم. مقابل من بیشۀ تاریکی از درختان بلند وجود داشت و پشت آن هم باروهای اخراییرنگ شهر به چشم میخورد، بر فراز آن گنبد طلایی و منارههای بارگاه امام رضا قرار داشت. مدتها بود آموخته بودم به ظاهر بیرونی شهرهای شرقی با بیاعتمادی بنگرم، آن قدر که با اندرونی آنها تفاوت داشت، اما نمیتوانستم با اولین نگاهم به مشهد، دست از تحسین آن بردارم … زیر آفتاب سوزان، گویی گنبد طلایی است که پرتوهای نور خیرهکننده را بیرون میتاباند و گلدستههای مجاورش را همچون چراغهایی درخشان روشن میکند … »
_____
#مشهد#تاریخ_مشهد#معماری_مشهد
#تاریخ_معماری_مشهد#معماری_معاصر_مشهد#معماری_ایران#تاریخ_معماری_ایران#بافت_حرم#حرم_مطهر#امام_رضا#عکس_تاریخی#عکس_قدیمی#فیلم_قدیمی3w